Topraksız Tarım

Topraksız tarım nedir sorusunun cevabını bitkisel üretim esnasında toprağa olan bağımlılığı ve toprak işlemeyi ortadan kaldırarak üretimde verim artışı sağlamak, farklı teknikler sayesinde üretim miktarı artışı sağlamak, yaşam ortamı toprak olan bazı hastalık ve zararlılardan etkilenmemek için ve uzun vadede üretimde maliyeti düşürmek için toprak faktörünün ortadan kaldırıldığı ayrıca bitkinin daha hızlı gelişmesi için farklı teknik ve ortamları kullanarak üretim yapılan tarım şeklidir diye verebiliriz.

Topraksız tarım su kültürü yani hidroponik tarım ve katı ortam kültürü olarak iki ana başlığa ayırırken su kültürünü aeroponik tarım, akan su kültürü (NTF), durgun su kültürü olarak üç alt başlığa ve katı ortam kültürünüde organik ve inorganik olarak iki alt başlıkta inceleyebiliriz. Organik ve inorganik üretiminde kendi alt başlıkları var bunları konunun devamında göreceğiz.

Hidroponik tarım içinde hidro kelimesini de barındırdığı üzere bitki kök sisteminin topraktan farklı olan bir yetiştirme ortamı içinde yer aldığı ve bitki yaşamı için gerekli besin maddelerinin bir solüsyon içerisinde bitki kök sistemine farklı şekillerde gönderilerek yapılan tarım şeklidir. Hidroponik tarımın alt başlıklarını aeroponik tarım, akan su kültürü (NFT) ve durgun su kültürü olarak üçe ayırmıştık.

Aeroponik tarım bitkilerin asılı olduğu bir ortamda bitki kök sitemine besin solüsyonunun belirli aralıklarla sis veya buhar şeklinde verilerek yapılan yetiştiriciliktir.

Akan su kültürü (NTF) tekniğin diğer adı ise besleyici film tekniğidir bu teknikte bitki besin solüsyonunun kanallar vasıtasıyla bitki kök sistemini belirli ölçüde içine alacak şekilde yüzeysel olarak akıtılması prensibine dayalı olarak işleyen suda tarım tekniğidir. Bu sistemde akıtılan solüsyon tanklarda toplanarak gerektiği zaman tekrar aynı şekilde kullanılabilir.

Durgun su kültürü tekniğinde ise bitkilerin kök sistemlerinin, içi besin solüsyonu dolu olan bir havuz içerisinde kalacak şekilde askıda tutulması ve küvet içerisindeki suyun ışık alması önlenerek böylece istenmeyen bakteri ve yosunlaşmadan korunma sağlanarak yapılan suda tarım tekniğidir.

Katı ortam kültürü organik ve in organik olarak ikiye ayrılırken in organik ortam ise doğal ortam ve yapay ortam olarak ikiye ayrılır

Organik kültürde yetiştirme ortamı ve esas amaç olarak bitki kök sisteminin tutunarak ayakta kalabileceği organik malzemeler kullanılır. Bunlar kompost, ağaç kabuğu, talaş, torf, kokopit gibi bitki bazlı malzemelerdir.

İnorganik kültürün doğal ortamında ise yine bitki kök sisteminin tutunarak ayakta kalabileceği doğadan elde edilebilecek mineral bazlı malzemeler kullanılır. Bunlar kum, çakıl, perlit, vermiculit, pomza, zeolit, volkanik tüf, sepiolite gibi malzemelerdir. Yapay ortamında ise daha çok poliüretan, polistiren, kaya yünü, cam yünü, styrafor gibi sentetik bazlı malzemelerdir.

Dediğimiz gibi buradaki amaç bitkiye sadece tutunma ortamı sağlamaktır, bunun dışında bitki besin gereksinimleri farklı yöntemlerle kök kısmından bitkiye verilmektedir.

Bahsettiğimiz bu sistemlere sahip olan seraları ise topraksız sera olarak adlandırabiliriz topraksız sera toprak faktörü ortadan kattığı için toprağın olmadığı bölgelerde de kurulabilir.

Görüldüğü üzere topraksız tarım toprak işleme, hastalık ve zararlı barındırma, ve toprağa bağlı kalma gibi çok önemli faktörleri ortadan kaldırdığı ve topraklı tarıma nazaran daha kontrollü olma, üretime, mali güce ve çevresel koşullara göre çok farklı yöntemler kullanabilme ve istenilen her yerde yapılabilme özelliklerinden dolayı üreticiye kolaylık sağlamaktadır.